Z kart historii Instytutu

Początki dziejów Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych sięgają pierwszych lat istnienia odrodzonej po latach niewoli II Rzeczypospolitej. Już 28 listopada 1918 r. powołano Sekcję Żeglugi Napowietrznej podporządkowaną Ministerstwu Spraw Wojskowych (MSWojsk.). W ramach Sekcji, 20 grudnia 1918 r., utworzono zaczątek placówki badawczo-technicznej pn. Dział Naukowo-Techniczny, przemianowany wkrótce na Wydział. Pierwszą siedzibą Wydziału był Zamek Królewski w Warszawie.

Rozszerzanie zadań technicznych spowodowało, że na mocy rozkazu organizacyjnego Oddziału I Sztabu Generalnego 11 listopada 1921 r. Wydział Naukowo-Techniczny został przekształcony w Wojskową Centralę Badań Lotniczych (WCBL).
Do głównych zadań WCBL należało badanie sprzętu lotniczego, odbiór samolotów z wytwórni oraz nadzór techniczny nad produkcją.

Dokonujący się w lotnictwie postęp techniczny sprawił, że dotychczasowe struktury organizacyjne WCBL okazały się niewystarczające, stąd z dniem 1 sierpnia 1926 r. WCBL została przekształcona w Instytut Badań Technicznych Lotnictwa (IBTL). Zakres wykonywanych zadań rozszerzono, kładąc szczególny nacisk na rozbudowę urządzeń stacji płatowcowej i silnikowej. Drugim bardzo ważnym zadaniem IBTL był udział w opracowywaniu programu rozwoju techniki lotniczej i przemysłu lotniczego w Polsce.

Dokładnie 10 lat od czasu powołania IBTL, również 1 sierpnia, ale 1936 r. zarządzeniem Departamentu Dowodzenia Ogólnego MSWojsk. Ibtl zostaje przemianowany w Instytut Techniczny Lotnictwa (ITL). Nowa nazwa Instytutu, to również nowa struktura organizacyjna. Jednym z najważniejszych zadań ITL było badanie pierwowzorów sprzętu lotniczego. Wymagało to opracowywania przepisów budowy samolotów, tworzenia - zgodnie z wytycznymi Dowództwa Lotnictwa - warunków technicznych na samoloty i silniki przy współpracy z przemysłem lotniczym, opiniowania projektów i obliczeń, kontroli prób statycznych, wreszcie prób prototypów, w tym prób zdatności i użytkowych wraz z próbami wyposażenia i uzbrojenia zamontowanego na samolotach. Najbardziej wymierne wyniki pracy Instytutu to próby w locie.

Wybuch wojny w 1939 r. spowodował przerwanie działalności Instytutu na kilka lat. Wskutek bombardowań Okęcia wielu ludzi zginęło, były też straty w aparaturze i sprzęcie.

Okres konspiracyjnego przygotowywania do odtworzenia Instytutu po wojnie sprawił, że jako jeden z pierwszych wznowił działalność już w lipcu 1945 r. i - co szczególnie ważne - pod dotychczasową nazwą. Nie była to jednak kontynuacja przedwojennej działalności przede wszystkim dlatego, iż nie pracował już na potrzeby wojsk lotniczych.

Na techniczny instytut lotniczy o charakterze wojskowym trzeba było jeszcze kilka lat poczekać. Dopiero 28 lipca 1950 r. rozkazem organizacyjnym nr 079/Org Ministra Obrony Narodowej powołano Grupę Organizacyjno-Przygotowawczą (GOP), w celu utworzenia Lotniczej Stacji Badawczej (LSB).

Pod koniec 1952 r. zostaje opracowany etat LSB, którą wobec rosnących zadań postanowiono przekształcić w instytut. Dokonuje się to w następnym roku, kiedy to na mocy rozkazu organizacyjnego nr 042/Org ministra ON z 17 czerwca 1953 r. zostaje utworzony Instytut Naukowo-Badawczy Wojsk Lotniczych (INBWL). Wymienioną datę przyjmuje się oficjalnie jako datę powołania powojennego technicznego wojskowego instytutu lotniczego, chociaż w istocie nie był to nowy instytut wojskowy w Polsce, zwłaszcza że podjął on znaczną część zadań przedwojennego Instytutu Technicznego Lotnictwa (ITL), stając się tym samym spadkobiercą i kontynuatorem jego przerwanej wojną działalności. Za kontynuacją a nie nowym rozdziałem dodatkowo świadczy okoliczność, iż w INBWL znaleźli zatrudnienie pracownicy przedwojennego ITL, wnosząc nie tylko wiedzę fachową, ale również doświadczenie pracy w jednostce naukowo-badawczej.

Zarządzenie Ministra ON z 18 marca 1954 r. przyznaje INBWL status placówki naukowej.

Rok 1958 był szczególnie ważny, bowiem Instytut Naukowo-Badawczy Wojsk Lotniczych, jako w pełni ukształtowana jednostka badawcza, na podstawie zarządzenia ministra ON nr 013/MON z dnia 8 września 1958 r. zmienia nazwę na obowiązującą do dziś, tj.:Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.

Nowa nazwa jednoznacznie wskazuje wojskową technikę lotniczą jako obszar zainteresowań i prac utworzonej placówki naukowo-badawczej. Instytut otrzymał wówczas statut, który stanowi postawę jego naukowo-badawczej działalności.